Chiều 06/5/2002 vừa chuẩn bị về thì nhận được lệnh họp gấp. Tại cuộc họp được lãnh đạo thông báo: vừa xẩy ra vụ nổ súng tại khu vực biên giới thuộc địa bàn huyện Mương Khương. Thông tin ban đầu cho biết có 2 chiến sĩ bị thương nặng đang trên đường đưa về huyện còn đ/c trinh sát chưa tìm thấy, có khả năng đã tử thương hoặc bị bắt đưa về bên kia biên giới. Tôi được lệnh cùng 2 cán bộ đơn vị mình và một số đơn vị nghiệp vụ khác cùng đ/c Phó Giám đốc lên địa bàn cùng với Công an huyện, Bộ đội Biên phòng, Ngoại vụ xử lý vụ việc.
1. Đường đến Hiện trường:
Ngay đêm đó, Đoàn công tác của tỉnh do đ/c Hoàng Ngọc Thành, ĐBQH, Phó Giám đốc CA tỉnh và đ/c Chỉ huy phó Biên phòng tỉnh dẫn đầu lên Đồn Biên phòng Pha Long cùng Cấp uỷ, Chính quyền địa phương giải quyết vụ việc.
Tại đây đoàn được nghe báo cáo: Thực hiện kế hoạch phá vụ án buôn bán ma tuý và súng quân dụng, trưa ngày 06 tháng, tổ công tác của CA huyện Mường Khương tiến hành phục bắt các đối tượng giao nhận hàng tại bãi cây Tống quá sủ, thôn Hảo Sư Tủng xã Pha Long. Khi các đối tượng này đang kiểm tra và giao hàng cho nhau thì tổ phục kích đã xông ra bắt giữ. Đồng thời lúc đó có nhiều tiếng súng nổ bắn về phiá CBCS CA Mường Khương đang thực hiện nhiệm vụ nhưng các đ/c này vẫn kiên quyết giữ tang vật và 4 đối tượng giao hàng. Lực lượng phối hợp của Đồn Biên phòng Pha Long đã nổ súng trấn áp. Khi tiếng súng đôi bên đã lắng xuống, kiểm tra được biết: có 1 người bị tử vong, 3 bị thương đã được đưa ngược về Trung Quốc, lực lượng bắt giữ bọn buôn ma tuý có 3 bị thương nặng đã được đưa về CA huyện và đang trên đường ra bệnh viện tỉnh; lực lượng phối thuộc đã bắt giữ được người khai là Công an Trung Quốc cũng đi phục bắt bọn buôn lậu.
Sau khi đã có sự trao đổi thống nhất giữa 2 Đồn Biên phòng đối đẳng, đoàn cán bộ Việt Nam do Trưởng phòng PC 21 làm trưởng đoàn được giao nhiệm vụ đến nơi xẩy ra sự việc cùng đoàn Trung Quốc xác định hiện trường, thu thập dấu vết, vật chứng.
Đây là vụ việc mà trong KNHT gặp phải rất nhiều khó khăn như:
- Lần đầu tiên trong quá trình KN ngay sát bờ biên có phối hợp với lực lượng CA và BP của TQ mà phía bạn vừa bị chết người, mất súng, tư trang nên rất căng thẳng, đưa ra nhiều yêu cầu phức tạp, ngoài chức năng được giao của đoàn công tác; Cũng là lần đầu có việc xác định vị trí HT bằng toạ độ trên bản đồ.
- Đường tiếp cận HT xa và rất dốc, HT đã bị xáo trộn; KN trong điều kiện xa sự chỉ đạo chung, thực tế phát sinh nhiều vấn đề.
- Năng lực của phiên dịch và trình độ nghiệp vụ của một số thành viên chưa tương xứng với một yêu cầu phức tạp như khi KN vụ này.
Nhưng toàn đoàn đã có cố gắng lớn, khắc phục khó khăn, dám chịu trách nhiệm, biết tận dụng thế mạnh của ta và hạn chế của bạn nên đã đạt được kết quả tốt đẹp :
2-Việc trao đổi, bàn bạc với CA, BP Trung Quốc:
Khi đoàn Việt Nam ngược dốc đến mốc 18 thì đoàn bạn đã đến đó rồi. Sau màn chào hỏi xã giao và kiểm tra việc chắc chắn đều cùng không mang theo vũ khí, 2 bên xúc tiến ngay bàn việc tiếp cận Hiện trường. Từ Mốc 18 đến đó phải 2 km, đoàn Việt Nam nói Việt Nam sẽ đi trên đất mình để đến nơi. Phía bạn nói nếu bên TQ đi trên đất bạn thì rất khó đi và phải hàng giờ mới đến được. Sau 2 bên thống nhất đi theo đường mòn dân đi bên đất Việt, dọc biên giới. Do trời nắng, leo dốc dài, nước dự trữ mang theo của đoàn Việt Nam không đủ, phải dùng cả nước uống của bạn. Dọc đường đi chuyện tròi cởi mở, không đề cập đến công việc. Mấy chiến sĩ trẻ của bạn tỏ ra đi rừng khoẻ và khá thông thạo, nhưng không bắt chuyện.
Tới hiện trường, lúc đầu bạn rất căng, cho rằng Việt Nam đi hơn 9 người theo như thoả thuận. Khi được giải thích đó là người dân đi mang giúp chiếc máy quay cồng kềnh bạn nhất trí nhưng yêu cầu người dân đó không được có mặt khi làm việc, ta nhất trí bỏi đã có đại diện thôn sở tại nắm khá rõ khu vực. Khi thấy Lương Quốc Thái đeo biển có tên đơn vị là : Phòng Công tác Chính tri, Trưởng đoàn bạn không nhất trí bởi đây là vụ “Hình sự”. Trưởng đoàn ta giải thích, ở Việt Nam Phòng CTCT là phòng có chức năng làm công tác Thi đua-Khen thưởng, Tuyên truyền trong lực lượng CAND chứ không phải đơn vị theo dõi các chuyên đề “chính trị”, đ/c Thái đi với chức năng ghi hình khi KNHT. Khi đó do Phòng KTHS (Đơn vị được giao thực hiện công tác KNHT) lại chưa có máy quay, đoàn TQ nghe ra và chấp thuận.
Tiếp theo, khi xác định Hiện trường, bạn chưa công nhận đây là nơi xẩy ra vụ việc và vị trí nơi này trên Bản đồ bởi bản đồ 2 bên đưa ra có những điểm sai lệch nhau. Sau một hồi trao đổi 2 bên đã thống nhất: Toạ độ nơi xẩy ra vụ việc trưa 06/5 ghi theo cả 2 Bản đồ VN, TQ (24. 21 ô 8 và 26. 21 ô 8). Và cùng xác định:
- HT là khu bãi cây Tống quá sủ của gia đình ông Hảng Seo Chẩn (40 tuổi, trú tại thôn Thàng Chư Pến, Xã Tả Ngải Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai của Việt Nam). Bãi cây này nằm 2 bên đường tuần tra biên phòng của Việt Nam từ mốc 18 đến mốc 19, quanh bãi cây là nương ngô của đồng bào thôn Thàng Chư Pến, xã Tả Ngải Chồ, huyện Mường Khương.
- Nơi này cách đường phân thuỷ (Biên giới Việt-Trung) ở phía Bắc là 100m. Qua Biên giới là địa phận Mù Cheng, Hà Khẩu, Vân Nam, TQ.
Nhưng sau đó bạn không kí Biên bản ghi nhận này mà yêu cầu được cung cấp thông tin về số vật chứng mà phía VN đã thu giữ cũng như nơi giữ, tình trạng sức khoẻ, sinh hoạt của 1 công dân và 3 CSBP TQ bị bắt giữ thì mới tiếp tục làm việc. Ta yêu cầu bạn cung cấp rõ số súng bị thiếu và viện lý do là từ thị xã Lào Cai lên, không phải đơn vị tìm, thu gom súng, vật chứng sau khi sự việc xẩy ra, chưa gặp người Trung Quốc bị bắt giữ nên không cung cấp được thông tin nhưng bạn không chấp thuận và nói sẽ không làm việc nữa. Vì trục trặc thông tin, ý kiến của chỉ huy không đến được với trưởng đoàn.
Nhưng tới 16 giờ, khi đã muộn và 2 bên đều mong kết thúc công việc tại HT cùng đưa ra nhiều phương án, giải pháp. Cuối cùng đã thuyết phục được phía bạn cùng kiểm tra toàn bộ khu vực HT :
- Trong quá trình khám nghiệm nếu phát hiện dấu vết, vật chứng thì 2 bên cùng chụp ảnh và ghi hình.
- Dấu vết, vật chứng do phía Việt Nam lưu giữ vì đây là đất Việt Nam.
- Kết quả này sẽ được ghi vào Biên bản làm việc song phương, tiếp sau phần xác định vị trí Hiện trường. Còn Biên bản Khám nghiệm hiện trường do phía Việt Nam lập theo Luật TTHS của ta.
Từ khi đó công việc mới được tiến hành.
3-Kết quả Khám nghiệm Hiện trường:
Sau 2 giờ đồng hồ tìm kiếm, đã thu được:
- 05 vỏ đạn loại đạn cỡ 0, 9 x 1, 75 và 01 vỏ đạn cỡ 0, 85 x 3, 9 ; 01 viên đạn cỡ 0, 9 x 2, 5 cm trên bãi cỏ hoang phía Bắc đường Tuần tra.
- 01 khẩu sung K79 báng gập, số 13355-07013901 vùi sâu dưới lớp cành lá khô, úa và cây cỏ ở phía Đông-Bắc của HT cách mép phía Nam đường tuần tra 15 m, cạnh nương ngô của gia đình ông Giàng Seo Páo. Trong ổ tiếp đạn còn 06 viên và 01 viên đã lên nòng. (VN đề nghị mình giữ súng, sau khi KN xong VN sẽ bảo quản cả súng và đạn, bạn nhất trí). Đây là vật chứng quan trọng nhất buộc bạn thừa nhận là LLBP TQ đã xâm nhập sang đất VN.
- 02 túi cá nhân của CSBP TQ ở hốc đá phía Tây -Nam của HT, cách khu vực 2 khoảng hơn 100 m , cách mép phía Nam đường tuần tra 60 m, cách nương ngô của ông Hảng Seo Phử 5 m. Trong 02 túi có 02 đèn pin có chứa Pin mới, 01 gói thức ăn đựng trong túi Nilon đều in chữ TQ. Cạnh đó có 02 áo bạt mầu đen, cúc áo mầu nâu, 01 máy bộ đàm ký hiệu Standa có pin, 02 vỏ chai dán nhẫn in chữ TQ loại 500ml và 01 chai vuông mầu xanh loại 490 ml.
- 01 vỏ đạn ở phía Tây, Tây -Nam của HT cách mép Nam đường tuần tra 10 m, rìa phía Bắc của nương ngô gia đình ông Hảng Seo Phử.
Tất cả các việc làm trên đều được ghi hình và chụp ảnh. Như thế, với cố gắng cao độ, trong điều kiện ở xa sự chỉ đạo chung, các thành viên trong đoàn đã:
- Đảm bảo an toàn cho cả đoàn; Giữ vững được chủ quyền Quốc gia;
- Chứng minh được nơi xẩy ra sự việc trưa ngày 06/5 là thuộc lãnh thổ Việt Nam;
- Phát hiện, thu giữ thêm được nhiều vật chứng có giá trị, để bạn phải thừa nhận và kí vào Biên bản làm việc song phương.
4- Hậu kỳ công việc:
Đồng thời ngay sau khi về cơ quan, PC 21 đã tham mưu cho BGĐ và được sự hỗ trợ tích cực của C21 nên đã giám định kịp thời số vật chứng thu được (tân dược nghi ma tuý, đầu đạn trong cơ thể đ/c Hằng bị thương). Hoàn chỉnh sớm hồ sơ Khám nghiệm, trong đó lần đầu SĐHT được bản thân sử dụng các phần mềm hiện có của máy Vi tính mà vẽ và in mầu, đảm bảo tính thẩm mĩ, kĩ thuật và pháp lý cao.
5- Kết quả và đánh giá:
Những việc làm, kết quả và hồ sơ vụ việc của Đoàn công tác được lãnh đạo các ngành liên quan của tỉnh và cơ quan chuyên môn của Bộ đánh giá cao, là cơ sở quan trọng góp phần đấu tranh buộc các ĐT bị bắt trưa 06/5 phải công nhận có vi phạm pháp luật VN và là cơ sở pháp lý để xử lý vụ việc.
Sau khi giải quyết xong vụ việc đ/c Trưởng phòng PC21 kiêm Trưởng đoàn công tác được UBND tỉnh tặng Bằng khen, 2 CB PC 21 được GĐCA tỉnh tặng Giấy khen.
Nhưng điều đáng nói là những kinh nghiệm rút ra được khi bàn và làm việc với Công an nước bạn. Sau này KTHS còn tham gia xử lý nhiều vụ việc khác nữa, có khi KN lại thi xác ở bờ biên mà bạn đã KN nhưng chưa chôn. Có vụ khách du lịch, chuyên gia TQ tử nạn trên đất Lào Cai, có trường hợp đối tượng là công dân TQ gây án tại đây, cũng có khi người Lào Cai gây án rồi bỏ mạng trên đất bạn hoặc có khi án mạng xẩy ra tại Lào Cai nhưng hung thủ đem xác sang Hà Khẩu giả tạo hiện trường. Vụ này bạn khám nghiệm tử thi rồi báo cho ta, CA Lào Cai KNHT…Mỗi vụ việc đều có những thuận lợi và khó khăn riêng. Không vụ nào giống vụ nào.
Tuy cùng thể chế XHCN, cùng do Đảng Cộng sản lãnh đạo, biên giới liền núi, liền sông, văn hoá có nhiều nét tương đồng (đặc biệt khu vực biên giới) nhưng phong tục khác nhau, pháp luật khác nhau, ngôn ngữ khác nhau, tâm lý khác nhau và sự chỉ đạo cũng như vị thế ở vụ việc cụ thể khác nhau nên việc chưa thống nhất ở một số điểm là đương nhiên. Nhưng điều căn bản là làm sao cho xích lại gần nhau, san lấp khoảng cách đi tới thống nhất chung và giải quyết được công việc, hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Phần lớn kiến thức nghiệp vụ CA, trong đó có KTHS là VN tiếp thu từ TQ nhưng có sáng tạo cho phù hợp hoàn cảnh. Nghiên cứu hồ sơ KN do bạn gửi sang thấy CATQ ít viết những thủ tục mào đầu dài lê thê như VN.
Dù hoàn cảnh nào, vấn đề giữ vững chủ quyền và vị thế là điều cần được quan tâm.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Tôn trọng nguyên tắc cộng đồng và sở nguyện cá nhân