Lương Đức Mến: Những ngày thực tập tại Sài thành

Lần đầu bước đến Sài Thành,

Biết bao bỡ ngỡ, rồi dần mới quen.

21/3/1979 đoàn đi thực tập tại miền Nam là Đoàn rời trường sau cùng.Vì giận HM không ra tiễn tôi viết bài thơ “Hai bông Hồng”.

Chúng tôi đi theo đường giao liên Quân đội. Cả Đoàn 70 người ngồi chung một toa, ăn uống do ngành đường sắt lo: ngay tại ga Hàng Cỏ chúng tôi được phát mỗi người một túi trị giá 5 đồng gồm nhiều loại bánh kẹo và có cả thuốc lá...

Lần đầu đi dọc đất nước thấy lắm cảnh lạ, điều hay: Khoai Diễn Châu, Mía, Gà Đà Nẵng, chui hầm đèo Hải Vân, Bãi biển Sa Huỳnh....Buồn cười là khi mua “Đào lộn hột” ở ga Mường Mán (cây số 1500) cứ tưởng như quả đào ngoài Bắc nhưng hột ở ngoài, song khi ăn không phải vậy, chỉ tội mấy khăn Muixoa nhựa dính không sao giặt sạch được; Khi ở Quảng Ngãi (ga gà) ăn cua bị “Tào Tháo đuổi” hầu hết, hú vía ! Tháp Chàm, Thuận Hải nóng ghê người và hoang vu quá! Qua Đồng Nai thì mát rượi cây cối. Qua Xuân Hoà dấu tích chiến tranh còn khá rõ trên các bức tường. Chiều tối ngày thứ 3 đến Bình Triệu. Lần đầu biết thế nào là “con phe” đất đô thành. Bám dai hỏi đủ thứ: tem lương thực, thuốc lá, sữa...xua chả đi.

Sau đó xe đưa thẳng về 520 Nguyễn Tri Phương thuộc quận 10 (Cơ sở bổ túc Sĩ quan quân y cũ của Nguỵ), gần kề QYV 115.

Đúng ngày hôm sau (25/3/1070) toàn thành phố có tin: tiền 50 đồng mất giá làm hàng hoá cứ leo thang hoài (hồi đó trong Nam sài tiền lẻ cả tiền nguỵ lẫn tiền giải phóng, đổi không quen lắm lúc khá phiền !).

Nhà trường chia bọn tôi làm 4 nhóm thực tập ở: BV Chợ rẫy, QYV 117 (Cần thơ), QYV 115 và QYV 175.

Tôi về 175 trong nhóm 20 người thực tập Nội. QYV 175 chính là Tổng y viện Cộng hoà cũ nằm trên đường Võ Duy Nghi nối dài thuộc Quận Gò Vấp. Chúng tôi ở Cư xá SV cũ, 2 người một phòng, khá rộng.

Hồi này Nhà nước đang khó khăn, ăn toàn “bo bo” (mì hạt) với bì lợn. Đói! Hàng quà sẵn nhưng hổng tiền!

Nhiều chuyện hiểu lầm tức cười. Quen uống rượu với lạc và cũng là để đỡ tiền, chúng tôi gọi lạc rang, chủ quan hỏi: lạc đỏ hay trắng, bọn tôi bảo gì cũng được. Thế là mấy cô túa ra vây liền. Về sau dân bản địa cho biết : “lạc đỏ chỉ gái tơ, lạc trắng chỉ gái xề và 2 loại chênh giá khá lớn”. Hú hồn !

So với số đông các BV ngoài Bắc hồi đó thì trang bị của 175 khá hơn, một số thuốc, vật tư còn lại từ hồi Mỹ viện trợ; mặt bệnh cũng phong phú.

Hồi này biên giới Tây Nam căng nên Thương binh về luôn và chúng tôi gặp nhiều dạng vết thương do mìn, súng AK,….

Ngoài 175 chúng tôi còn được thực tập ở BV Gò Vấp về Sản khoa và BV Chợ Rẫy về Cận lâm sàng.

Lý thú là, cùng một đất nước mà có từ đọc mãi mới hiểu. Ví dụ: Uốn ván gọi là Phong đòn gánh, nước biển chính là nước muối sinh lý,…. Một hôm trực Sản có một ca tuyến dưới chuyển lên giới thiệu là: “Nghi xảy thai Doté” ! Cho rằng các Bs trong này hay dùng chữ Pháp nên tôi ngỡ đó là Hội chứng gì mà mình chưa rõ nên đã lục trí nhớ, tra từ điển mãi chả hiểu Doté là bệnh hay hội chứng gì!. Sau, hỏi một Nữ Hộ sinh cùng trực mới hay đó là chữ thuần Việt, viết liền. Nó là : do té = do ngã ! Ca đấy, chúng tôi xử lý thành công!

Chính dịp này HM cũng vô Nha trang thực tập (rời HN sau tôi 1 tháng). Nhưng vì thời gian và ngân sách nên tôi không thể ra thăm, với lại hồi đó chúng tôi chưa yêu nhau.

Bù lại chúng tôi cũng đã đi nhiều nơi: Vườn Lái Thiêu, Dinh Độc lập, Sở thú, Chợ Bến Thành...bằng chiếc xe đạp người nhà Lộc và một của người nhà Thành cho. Hồi đó chúng tôi mò tìm được khối nhà người họ hàng với địa chỉ khá mơ hồ!.

Cũng có lắm kỉ niệm hay. Nhưng nhớ nhất là chuyện với cô y tá M ở Khoa XN, chính vì bài sau mà suýt nữa tôi bị tổ Đảng “cắt đối tượng” !

“Ai làm chiếc nón quai thao,

Để cho anh thấy cô nào cũng xinh”.

Mùa hè che mái tóc xanh,

Chao tay nón quạt lay thành gió ngân.

Đường làng bước dưới mưa Xuân,

Tay nghiêng che nón, tay cầm trong tay.

Ước gì là một áng mây,

Lợp nên chiếc nón suốt ngày bên em.

(Cư xá Sinh viên-Võ Duy Nghi nối dài-Gò Vấp 8/1979)

Thời kì này thương binh từ CPC về nhiều nên khá bận việc. Bù lại các Ytá, Hộ lý ở đây khá “nhiệt tình” và quí bọn tôi. XL, người Huế mết Đào Dũng, N “vây” Chử Thành... làm nhiều khi bọn tôi phải xơi quả và tiếp khách...oan !.

Theo KH thì thực tập 4 tháng. Nhưng vì đoàn Biên giới phía Bắc phải theo “chiến dịch” nên bọn tôi được lệnh Kéo dài thời gian! Chủ nhật không trực là bọn tôi được đi chơi khá nhiều nơi nhưng phải đi từ 3 người trở lên!...

Qua thư từ tôi biết gia đình đã trở lại Lào Cai, mẹ gửi cho tôi 200đ.

Tới tháng 11 mới nhận lệnh Thi hết vòng và ra Bắc học tiếp. Vì cạn tiền nên chả mấy ai mua đồ nhiều !

Chiều 24/11/1979 Trường đưa xe từ Gò Vấp ra ga Hố Nai.

Qua 9 tháng hầu hết CBNV QYV 175 đều rất quí bọn tôi, nên tổ chức chia tay khá cảm động và có nhiều người tiễn ra tận ga. Trong thời gian chờ tầu mới biết nơi đây toàn dân “đuổi Pháp quá đà” vô Nam từ 1954.

Đường ra kém hào hứng và phục vụ của giao liên quân đội cũng kém hơn lượt vào.

Đến Đà Nẵng tầu bị bọn trộm đột, đoàn tôi mất một ít.

5 giờ sáng 27/11/1979 tới Hà Nội. Lúc này HN đã rét. Chờ 8 giờ Trường đưa xe ra đón, tôi để đồ đạc cho Chi quản còn mình ngược ngay chuyến tầu trưa lên Lào Cai (xuống ga Phố Lu tồi cuốc bộ về An Phong).

Về tới nhà, sau 5 ngày tầu xe người phờ phạc hẳn và mới biết bố tôi vừa ra viện (phù).

Sau Chiến tranh biên giới nơi đây toàn Bộ đội. Nhà tôi bị cháy, chưa làm lại, ở tạm nhà cũ xưa. Lúc này túi tôi còn vừa đúng 3 đồng rưỡi.

Kiểm đồ mua từ Sài Gòn ra thấy cái áo mút mua cho út Luận khi xem ở chợ Bến Thành rõ là dài sau bây giờ như áo Búp bê, túi cá mực thì bên trong toàn cá tạp, chỉ 2 lớp ngoài là mực; cau khô mua cho cô thì cứng như đá!

Thế là kết thúc chuyến sống ở Sài Gòn đầu tiên và cũng là chuyến dài nhất!